Bộ Luật Lao động 2019 – Những điều cần biết

Bộ Luật Lao động 2019 sẽ chính thức có hiệu lực pháp luật kể từ ngày 01/01/2021 với nhiều điểm mới nổi bật. Dưới đây là sự tổng hợp những điểm mới trong Bộ luật lao động 2019:

1. Giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói

Khi Bộ Luật Lao động 2019 có hiệu lực pháp luật thì các bên chỉ có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng, trừ các trường hợp:

– Đối với công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng thì nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên có thể ủy quyền cho một người lao động trong nhóm để giao kết hợp đồng lao động; trong trường hợp này, hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và có hiệu lực như giao kết với từng người lao động;

– Phải giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó;

– Người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với lao động là người giúp việc gia đình.

2. Bổ sung thêm hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động

Người sử dụng lao động khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động không được giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động cũng như không được yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động. Ngoài ra, người sử dụng lao động sẽ không được buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.

3. Không còn hợp đồng mùa vụ

Kể từ ngày 01/01/2021, người lao động và người sử dụng lao động có thể thảo thuận và tiến hành giao kết hợp đồng lao động dưới một trong các loại sau đây: Hợp đồng lao động không xác định thời hạn và Hợp đồng lao động xác định thời hạn, trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt của hợp đồng lao động trong thời gian không quá 36 tháng kể từ thời điểm hợp đồng có hiệu lực. Như vậy, so với quy định hiện hành thì sẽ không còn Hợp đồng lao động theo mùa vụ.

4. Hợp đồng lao động điện tử

Bộ luật lao động 2019 chấp nhận hình hình hợp đồng lao động điện tử. Cụ thể là, hợp đồng lao động được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.

5. Thời gian thử việc

Thời gian thử việc tối đa sẽ được tăng lên mức tối đa là 180 ngày đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.

6. Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần lý do

Theo quy định mới thì người lao động sẽ được phép đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần lý do.

* Bổ sung quy định về thời hạn báo trước

Đối với người sử dụng lao động: Người sử dụng lao động sẽ không phải báo trước cho người lao động được biết khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong các trường hợp: Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau khi thời hạn tạm hoãn thực hiện hợp đồng đã hết quá 15 ngày (Người lao động vi phạm thời hạn có mặt theo quy định tại Điều 31 Bộ luật lao động); Người lao động tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên.

Đối với người lao động: Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau: Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp người lao động phải chuyển đến nơi làm việc khác so với hợp đồng lao động vì lý do chính đáng; Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp bất khả kháng; Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động; Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc; Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc; Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác; Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.

7. Tăng độ tuổi nghỉ hưu

Độ tuổi nghỉ hưu của người lao động sẽ được tăng lên theo lộ trình. Cụ thể:

Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ. Người lao động ở trong trường hợp đặc biệt thì được nghỉ hưu trước tuổi theo quy định.

8. Tăng thời gian nghỉ Quốc khánh

Ngày Quốc khánh 2/9 sẽ được nghỉ 02 ngày. Theo đó, kể từ năm 2021, người lao động sẽ được nghỉ 02 ngày vào dịp Quốc khánh (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau).

9. Thêm trường hợp nghỉ việc hưởng nguyên lương

Người lao động được nghỉ việc riêng mà vẫn hưởng nguyên lương và phải thông báo với người sử dụng lao động trong những trường hợp sau: Kết hôn nghỉ 03 ngày; Con đẻ, con nuôi kết hôn nghỉ 01 ngày; Cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi; cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi chết: nghỉ 03 ngày.

Như vậy, so với quy định hiện hành, Bộ luật Lao động 2019 bổ sung thêm trường hợp cha nuôi, mẹ nuôi; cha nuôi, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng chết thì người lao động được nghỉ 03 ngày.

10. Tăng thời gian làm thêm

Bộ Luật Lao động 2019 không tăng thời giờ làm thêm giờ trong năm mà chỉ tăng số giờ làm thêm trong tháng tăng lên 40 giờ thay vì 30 giờ và cụ thể hơn các trường hợp được làm thêm tới 300 giờ/năm như sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm là hàng dệt, may, da, giày, linh kiện điện, điện tử, chế biến nông, lâm, thủy sản; cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu; cấp, thoát nước…

11. Được phép ủy quyền cho người khác nhận lương

Người lao động sẽ được ủy quyền cho người khác nhận lương trong trường hợp không thể nhận lương trực tiếp. Việc ủy quyền cho người khác nhận lương sẽ cần đáp ứng các điều kiện: Việc ủy quyền phải hợp pháp; Người sử dụng lao động đồng ý, bởi theo quy định thì người sử dụng lao động “có thể” trả cho người được ủy quyền chứ không bắt buộc.

12. Tổ chức đối thoại định kỳ tại nơi làm việc

Thay vì tổ chức định kỳ 03 tháng/lần như hiện nay thì khoản 1 Điều 63 Bộ luật Lao động 2019 đã nâng thời gian tổ chức đối thoại định kỳ tại nơi làm việc lên 1 năm/lần. Ngoài ra, đối thọai tại nơi làm việc có thể được diễn ra khi có yêu cầu của một hoặc các bên hoặc khi có vụ việc cần giải quyết như vì lý do kinh tế mà nhiều người lao động có nguy cơ mất việc làm, phải thôi việc; khi xây dựng thang lương, bảng lương, định mức lao động…

13. Trả phí mở tài khoản ngân hàng để nhận lương

Bộ Luật lao động 2012 quy định trong trường hợp trả lương qua tài khoản, doanh nghiệp thỏa thuận với người lao động về việc ai là người sẽ chi trả chi phí về việc mở, duy trì tài khoản ngân hàng. Tuy nhiên, Bộ luật lao động 2019 bắt buộc doanh nghiệp phải chi trả cho những khoản phí này.

Trên đây là một số điểm mới nổi bật của Bộ Luật Lao động 2019.

Bài viết liên quan:

Về triển khai Quyết định số 1723/QĐ-BTP ngày 15/8/2022 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp (Kính gửi: Hiệu trưởng các trường THPT, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc) Kế hoạch Tổ chức hưởng ứng “Ngày Pháp luật Việt Nam – 09/11” năm 2022 Chinh phục các loại biển báo giao thông Những điều cần biết về công tác bảo vệ bí mật nhà nước